OP 12 OKTOBER 201 "DE BLUI VAN 'T LEEVEN IS MAOR ZO KÖRT VAN TIED" door Henk Nijkeuter, 2024

Op 30 mei 2024 was in het Huus van de Taol in Beilen de presentatie van Henk Nijkeuter's boek De blui van 't leeven is maor zo kört van tied, over het leven en werk van mijn grootvader Jan Naarding (die de vader van mijn moeder Betsy Martinus-Naarding was). Dit lijvige boek van 21 x 27,8 cm telt 528 pagina's en is uitgegeven door Uitgeverij Van Gorcum in Assen, die in het verleden steeds het werk van Jan Naarding uitgaf; de vroegere directeur, H.J. Prakke, was nauw bevriend met Naarding. Het boek bevat o.a. een biografie, een gedeelte met de in tijdschriften en boeken gepubliceerde gedichten, een nagenoeg volledige bibliografie en de genealogie van Naarding. Aan de tot standkoming van dit boek heb ik een bescheiden bijdrage mogen leveren. Omdat ik het bijzonder eervol vond dat Henk over mijn grootvader een zó omvangrijk en compleet werk zou schrijven, stelde ik met genoegen mijn privéarchief van Jan Naarding beschikbaar: beeldmateriaal, (informatie uit) meer dan 1100 krantenknipsels en de genealogie van Naarding (en die van zijn vrouw Hillegonda Naarding-Schaap). Daarnaast gaf ik informatie over de geschiedenis van Naardings familie, die terug gaat tot het midden van de 15e eeuw. De Drentse schrijver, dichter en taalonderzoeker Jan Naarding (1903-1963) heeft veel bijgedragen aan de Drentse taal. Hij groeide uit tot een belangrijke cultuurdrager die de Drentse taal, geschiedenis en volkskunde nationaal en internationaal op de kaart zette. Zijn naam en invloed waren na 1945 niet weg te denken uit het literaire leven van Drenthe. Hij was alomtegenwoordig in boeken, openbare optredens, organisaties, symposia en commissies. Toen in december 1987, als eerbetoon aan deze voorvechter van de Drentse taal, voor het project voor streektaal en culturele educatie de naam Jan Naardinginstituut werd gekozen, kwam er protest vanwege Naardings houding tijdens de oorlog. Ook werden er bressen geslagen in zijn wetenschappelijke verdiensten. Verder onderzoek bracht naar voren dat Naarding niet "fout" was geweest, maar wel een verregaande vorm van Drenthomanie had gemanifesteerd. Zo werd hij uiteindelijk Drenthes omstreden heilige. Literatuurhistoricus dr. Henk Nijkeuter (1956) deed onderzoek naar leven en werk van Jan Naarding. Het eerste deel van deze studie is een biografie waarin Naarding midden in zijn tijd geplaatst wordt, in de samenleving en in de beweging waarvan hij deel uitmaakte. Nijkeuter beschrijft de wordingsgang van Naarding, schetst de ware drijfveren van Naardings publicatiedrift en licht de achtergronden van de vergruising van deze taalemancipator toe. Uniek in dit boek is ook dat in het tweede deel voor het eerst alle in tijdschriften en boeken gepubliceerde gedichten van Naarding bijeengebracht zijn. Daartoe behoort ook een Drentse vertaling van het Middelnederlandse Reinaert verhaal. Nijkeuter analyseert en verklaart in dit boek Naardings poëzie; hij vertaalde bovendien diens gedichten in de standaardtaal, zodat ook het archaïsche Drents van Naarding nu voor een breed publiek toegankelijk is. Henk Nijkeuter Mijn samenwerking met Henk begon in de zomer van 2020 toen ik bij het Drents Archief, waar Henk toen werkte, informatie zocht over de Nardinge erve in Meppen (bij Zweeloo), waar de oorsrprong van de familie Naarding ligt. Het daarop volgende contact leidde tot boeiende gesprekken en een bijzonder prettige en amicale samenwerking, die ik altijd als heel motiverend en stimulerend heb ervaren. Met veel genoegen heb ik dan ook mijn privé archief ten behoeve van dit schitterende boek opengesteld. Veul daank, Henk!